Inleiding
Jannes van der Wal was niet zomaar een dammer: hij werd in 1982 wereldkampioen, veroverde de harten van Nederland en groeide uit tot een ware cultheld. In dit artikel op Studio Grensstad lees je alles over zijn leven, carrière, bijzondere anekdotes en zijn tragisch overlijden. Het verhaal van een briljant én excentriek talent.
Jeugd, studie en doorbraak
Jannes van der Wal werd geboren op 12 november 1956 in het Friese Driesum. In Groningen begon hij een studie wiskunde, maar het damspel trok al snel zijn volledige aandacht. Met enorme toewijding – en meer inzet dan aangeboren talent – klom hij op naar de wereldtop.
Zijn grote doorbraak kwam in 1982, toen hij in São Paulo wereldkampioen dammen werd door landgenoot Harm Wiersma te verslaan. Nederland had er plots een damheld bij.
Carrière en successen
Naast zijn wereldtitel werd Jannes van der Wal viermaal Nederlands kampioen (1981, 1984, 1985, 1987). Ook blonk hij uit in sneldammen en vestigde hij het wereldrecord simultaandammen: 225 partijen tegelijk, met een indrukwekkende winstscore van 93%.
Excentrieke persoonlijkheid & cultstatus
Wat Jannes écht onderscheidde, was zijn unieke persoonlijkheid. Hij werd bekend bij het grote publiek dankzij een houterig, ontwapenend tv-optreden bij Mies Bouwman. Zijn verlegenheid en onhandigheid maakten hem direct geliefd.
Hij dook regelmatig op in talkshows, reclamespots en zelfs carnavalsmuziek. De song Janus, houd toch je kanus werd een cultklassieker. Zijn eigenzinnige karakter en verschijning maakten hem tot een icoon buiten de damwereld.
Anekdotes: clown of genie?
Er zijn talloze verhalen over Jannes van der Wal:
- Hij miste ooit het NK doordat hij zich in de trein versliep.
- In 2017 werd hij verkozen tot grootste Nederlandse cultsportheld.
- Hij bedacht het innovatieve ‘doordammen’ om remises tegen te gaan.
Zijn scherpe geest en onvoorspelbare gedrag maakten hem zowel bewonderd als onbegrepen.
Later leven & overlijden
In de jaren ’90 legde hij zich ook toe op schaken en bridge, met redelijk succes. Maar in 1996 sloeg het noodlot toe: bij Jannes werd acute leukemie vastgesteld. Na enkele weken overleed hij op 24 september 1996, slechts 39 jaar oud.
Nalatenschap
Jannes van der Wal leeft voort in documentaires, boeken en muziek. Zijn vernieuwende ideeën en kleurrijke persoonlijkheid blijven velen inspireren. Voor Studio Grensstad is hij het perfecte voorbeeld van een markante Nederlander die zijn eigen, unieke spoor trok.
Conclusie
Jannes van der Wal was méér dan een damkampioen. Hij was een briljante geest, een eigenzinnig culticoon en een mens vol verhalen. Zijn leven verdient het om verteld te worden – en herinnerd.